Het verkoopklaar maken van een onderneming omvat de voorbereiding om succesvol je bedrijf te verkopen. Je maakt de onderneming aantrekkelijker voor potentiële kopers voordat je het verkoopproces actief opstart. Het doel van verkoopklaar maken is om de waarde van het bedrijf te maximaliseren en het verkoopproces soepel te laten verlopen. Door een goede voorbereiding realiseer je betere resultaten, zoals je traint voor een marathon.

Speel je met het idee om je onderneming over enige tijd te verkopen? Lees dan verder over de 10 voorbereidingen die je kunt treffen. Sommige voorbereidingen kosten meer tijd dan andere. Begin daarom op tijd met het verkoopklaar maken van je onderneming.

We sluiten af met een laatste voorbereiding; de afhankelijkheid van de onderneming van de DGA. Omdat dit een belangrijk punt vormt besteden we hier extra aandacht aan.

Verkoopklaar in 10 stappen?

We benoemen hieronder een lijst met 10 zaken waar je vandaag al mee kunt beginnen om je onderneming verkoopklaar te maken.

1. Financiële voorbereiding: Potentiële kopers zullen grondig willen kijken naar de financiële gezondheid van je bedrijf. Is je administratieve proces nog niet optimaal? Zorg er dan voor dat je administratie op orde en altijd actueel is. De cijfers zelf zullen een belangrijke basis zijn voor verkoopgesprekken, maar tijdens het verkoopproces moeten de cijfers ook actueel blijven. Daarnaast zorgt een goed inzicht in je actuele financiën voor aanknopingspunten om te werken aan een optimale financiële gezondheid. Lukt het om vooraf kostenbesparingen te realiseren en de omzet te vergroten? Dan zal dat een positief effect hebben op de waarde van je onderneming.
2. Documentatie op orde maken: Tijdens een verkoopproces zal alle documentatie op orde moeten zijn. Verzamel dus alle relevante documentatie met betrekking tot je bedrijf, zoals financiële overzichten, belastingaangiften, contracten en eigendomsdocumenten. Missen er stukken, dan heb je nu de tijd om de documentatie alsnog op orde te krijgen. Dit zal helpen bij het stroomlijnen van het verkoopproces.
3. Optimaliseer bedrijfsprocessen: Identificeer en verbeter eventuele zwakke punten in je bedrijfsprocessen. Potentiële kopers hebben meer interesse in een goed georganiseerd bedrijf met efficiënte operationele procedures. Optimaliseer daarom je bedrijfsprocessen voor efficiëntie en effectiviteit en documenteer alle belangrijke processen en procedures.
4. Check juridische zaken: Voer een juridische controle uit om ervoor te zorgen dat er geen verborgen juridische kwesties zijn die de verkoop kunnen compliceren. Denk bijvoorbeeld aan kloppende arbeidscontracten, goede algemene voorwaarden en duidelijke klantcontracten. Op juridische risico’s kunnen deals vastlopen. Controleer daarom of alle klantcontracten en personeelscontracten aanwezig zijn. Identificeer bijzonderheden en bijvoorbeeld de einddata. Kijk ook goed naar bijvoorbeeld de looptijd van eventuele huurcontracten zodat duidelijk is welke flexibiliteit de huisvesting kent.
5. Personeelszaken op orde: De kern van vrijwel iedere onderneming is het personeel. Zorg ervoor dat je een goed team hebt en dat alle personeelszaken in orde zijn. Dit omvat afspraken met personeelsleden, salarisadministratie, en eventuele lopende geschillen of problemen. Kopers zullen geïnteresseerd zijn in de mate van commitment, blijven de personeelsleden na een eventuele overname? Los daarom eventuele personeelsproblemen op, zorg voor ontwikkelpotentieel, een gezonde bedrijfscultuur en minimaliseer personeelsverloop.
6. Inzicht in markontwikkelingen: Een koper kijkt niet alleen naar de performance in de afgelopen jaren, maar moet vooral vertrouwen hebben in een gezonde voortzetting van de bedrijfsvoering. Breng de markt daarom helder in kaart, bepaal je marktpositie en identificeer relevante potentiële trends die de waarde van je bedrijf kunnen beïnvloeden. Richt je met product- en marktontwikkeling op nieuwe kansen waarop een koper kan kapitaliseren.
7. Optimaliseer de waardering: Door een uitgebreide professionele waardering uit te laten voeren krijg je niet alleen een realistisch beeld van de huidige waarde van je bedrijf. Een goede bedrijfswaardering laat ook zien op welke wijze de waardering verbeterd kan worden. Wanneer je voldoende tijd neemt voor het verkoopklaar maken van je onderneming kan een waardering aandachtspunten naar voren brengen om aan te werken.
8. Commerciële optimalisatie: Bedrijven met sterke klantrelaties, omzetgroei en stabiele leveranciersrelaties bieden meer continuïteit en minder risico’s. Een goed doordachte en bewezen verkoopstrategie, een bewezen marketingaanpak en stabiele leadgeneratie creëert een betere onderhandelingspositie.
9. Fiscale planning: Werk samen met een belastingadviseur om de fiscale implicaties van de verkoop te begrijpen en te optimaliseren. Identificeer en minimaliseer potentiële fiscale risico’s.
10. Intellectueel eigendom: Intellectueel eigendom van bijvoorbeeld een productiemethode, recept of software kan een belangrijke pijler zijn in de waarde van een onderneming. Beveilig en documenteer intellectueel eigendom, zoals patenten, merken en auteursrechten. En zorg voor overdraagbaarheid van belangrijke bedrijfsmiddelen.

Bovenstaande aandachtspunten kun je zien als een stappenplan om je bedrijf verkoopklaar te maken. Hieronder besteden we specifiek aandacht aan de afhankelijkheid van de onderneming van jou als ondernemer.

Stap 11: Afhankelijkheid van de DGA verminderen

De afhankelijkheid van de eigenaar is een belangrijke factor om rekening mee te houden bij de verkoop van je bedrijf. Vooral als je zelf als eigenaar uit de bedrijfsvoering wilt stappen zal de nieuwe eigenaar zoeken naar waarborgen voor de continuïteit van het bedrijf na de verkoop.

Neem daarom de volgende mogelijkheden in overweging om deze afhankelijkheid tijdig te verminderen:

• Diversificatie van kennis en expertise: Zorg ervoor dat het bedrijf niet te afhankelijk is van de specifieke kennis en vaardigheden van jou als eigenaar. Het kan rendabel zijn om te investeren in training van het managementteam of het aantrekken van nieuwe talenten om de afhankelijkheid van de eigenaar te verminderen.
• Documentatie van processen en procedures: Documenteer alle belangrijke processen, procedures en operationele taken binnen het bedrijf. Op deze manier kan een nieuwe eigenaar gemakkelijker integreren en het bedrijf leiden zonder al te veel afhankelijk te zijn van de vertrekkende eigenaar.
• Klantrelaties en netwerken: Onderhoud je als eigenaar sterke persoonlijke relaties met klanten of belangrijke zakelijke netwerken? Dan is het belangrijk om te werken aan het overdragen van deze relaties naar het managementteam of naar andere nieuwe sleutelpersonen binnen het bedrijf.
• Versterken van het managementteam: Investeer in het versterken van het managementteam en zorg voor duidelijke opvolgingsplannen voor cruciale posities binnen het bedrijf. Zodat het leiderschap niet volledig is belegd bij de DGA. Dit zal potentiële kopers vertrouwen geven dat het bedrijf niet volledig afhankelijk is van de vertrekkende eigenaar.

In de praktijk speelt de DGA na de transactie vaak nog een belangrijke rol. Meestal wordt daarom een overgangsperiode afgesproken. In deze overgangsperiode blijft de DGA voorlopig nog in de directie zitten, of blijft beschikbaar voor consultatie en begeleiding voor de nieuwe eigenaar. Dit kan helpen om een soepele overgang te garanderen en eventuele vragen of zorgen van de koper te adresseren. Vaak gaat een overgangsperiode gepaard met een earn-out regeling.

Door deze maatregelen te nemen, kun je de afhankelijkheid van de eigenaar verminderen en het bedrijf aantrekkelijker maken voor potentiële kopers die op zoek zijn naar stabiliteit en continuïteit na de verkoop.